دیابت بارداری چیست؟
دیابت بارداری، یک نوع از دیابت است که تنها در دوران بارداری خود را نشان میدهد و معمولاً بعد از این دوران نیز برطرف میشود. شاخصه این نوع از دیابت "شاخص گلیسمی" بالاست (بین ۱.۳ گرم/لیتر و ۲ گرم/لیتر)، بدین معنی که انسولین تولید شده توسط پانکراس برای تنظیم سطح قند خون کافی نیست. دوران بارداری با توجه به این نکته که نیاز بدن به انسولین بسیار افزایش پیدا میکند، دوران حساسی محسوب میشود.
آیا دیابت بارداری نشانه و یا علائم قبلی هم دارد؟ چطور میتوان دیابت بارداری را تشخیص داد؟
نشانههایی هستند که درصورت بروز ممکن است پزشک شما به دیابت مشکوک شود:
- عطش
- افزایش دفعات دفع ادرار
- خستگی مفرط
دیابت بارداری معمولاً بین هفتههای بیست و چهارم و بیست و هشتم بارداری و از طریق آزمایش خون تشخیص داده میشود. این آزمایش معمولاً در ماه ششم بارداری تجویز میشود.
عواقب این نوع دیابت برای فرزند من چیست؟
فرزندان بیشتر خانمهای باردار مبتلا به این دیابت، بسیار سالم هستند و هیچ مشکل پزشکی و سلامتی ندارند. در صورتی که دیابت بارداری تحت نظر نباشد و کنترل نشود منجر میشود جنین اضافه وزن پیدا کند (بیش از ۴ کیلوگرم) و لذا زایمان را با پیچیدگیهایی روبهرو خواهد کرد (در این صورت احتمال سزارین بسیار بالا خواهد بود).
آیا عواملی وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد؟
بله، برخی از خانمهای باردار بیشتر از بقیه صدمه میبینند. بهخصوص اگر سابقه دیابت در خانواده آنها دیده شود، یا اینکه چاق باشند و یا در بارداریهای قبلی به دیابت بارداری دچار شده باشند، سنشان بالاتر از ۳۵ باشد و یا وزن فرزند قبلی آنها بههنگام زایمان بیش از ۴ کیلوگرم بوده باشد.
مطلب پیشنهادی: بارداری در سن بالا
آیا لازم است رژیم غذایی خود را تغییر دهیم؟
اولین قدم برای پیشگیری از نوسانات بیش از اندازه شاخص گلیسمی، خوردن وعدههای غذایی منظم و متعادل است (۳ وعده غذایی در روز + ۱ یا ۲ میان وعده). وعدههای غذایی را حذف نکنید و زیاد به میان وعده عادت نکنید و عادات غذایی سالم را در خود پرورش دهید:
- بهتر است کربوهیدراتهای پیچیده (غلات، نشاسته، حبوبات، برنج، پاستا، سیبزمینی و غیره) را جایگزین انواع قند ساده (انواع شیرینی خامهای، شکر سفید، مربا، نوشیدنیهای شیرین و شکلات) کنید.
- از مصرف غذاهایی که شاخص گلیسمی بالایی دارند خودداری کنید، چراکه باعث ترشح سریع انسولین خواهند شد: نان سفید، سیبزمینی، برنج سفید، شیرینی و ... به جای این نوع غذاها، غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین مانند پاستای غلات کامل، برنج قهوهای، غلاتی مانند بلغور گندم مصرف کنید.
- به مقدار کافی انواع میوه و سبزی مصرف کنید، چراکه با توجه به این نکته که این مواد سرشار از فیبر هستند جذب کربوهیدراتها را منظم خواهند کرد (هر روز بعد از هر وعده غذایی، ۲ عدد میوه بخورید).
- همراه هر وعده غذایی پروتئین مصرف کنید.
- از مصرف انواع غذاهای چرب نیز خودداری کنید: سوسیس، انواع شیرینی ، پنیر و ...
مطلب پیشنهادی: غذاهای ممنوعه در دوران بارداری
پزشک شما اطلاعات لازم در رابطه با شاخص گلیسمی شما را در اختیارتان قرار خواهد داد و شما را به یک متخصص تغذیه معرفی خواهد کرد تا به شما در اصلاح برنامه غذاییتان کمک کند.
چه اقدامات پیشگیرانه دیگری باید انجام بدهم؟
داشتن سبک زندگی سالم هم به همین اندازه مهم است. ورزش کنید و برای هواخوری بیرون از خانه بروید و حداقل برای ۳۰ دقیقه پیادهروی کنید. البته نباید خودتان را خسته و اذیت کنید. ورزش نرم روزانه به مدت ۳۰ دقیقه به تنظیم شاخص گلیسمی شما کمک میکند.
آیا بعد از زایمان، من و فرزندم دیابت خواهیم گرفت؟
هیچ جایی برای نگرانی وجود ندارد، فرزند شما و همینطور خود شما دیابت نخواهید داشت. در بیشتر موارد دیابت بارداری بعد از زایمان از بین میرود، اگرچه همچنان احتمال اینکه بعداً دچار دیابت شوید وجود دارد. البته با رعایت رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم این احتمال را میتوان کاهش داد.اگر مجدداً باردار شوید، احتمال بروز دوباره دیابت بارداری بسیار بالاست. بنابراین بهتر است همان ابتدای بارداری برای تشخیص و تأیید این امر آزمایش دهید.
دیدگاه
آیا میخواهید چند نمونه از غذاهای مناسب دیابت را بشناسید؟همیشه به توصیههای پزشک و یا متخصص تغذیه توجه داشته باشید:
- ۱ واحد سبزیجات خام (سالاد خیار)
- ۱ واحد پروتئین (۲ برش فیله گاو گریل شده)
- ۱ واحد سبزی (لوبیا سبز همراه با ترخون) و در وعده بعدی نشاسته (پاستا سبوسدار همراه با گوجهفرنگی)
- ۱ واحد لبنیات (ماست طبیعی)
- ۱ واحد میوه (مرکبات)
- ۲ برش نان جو (در صورتی که سبزیجات خورده باشید، درغیراینصورت از مصرف نان جو خودداری کنید)
باید بطور منظم نیز آب بنوشید (آب معدنی معمولی و یا گازدار)
**این مطالب صرفاً جهت افزایش اطلاعات عمومی کاربران است و هرگز جایگزین توصیههای پزشک، انجمنهای علمی و سایر منابع معتبر نمیباشد. ازآنجاکه هر مادر و کودک از مادر و کودک دیگر متفاوت است، کلیه آمار و ارقام ارائه شده در این وبسایت میتواند با توصیه پزشک برای هر مادر و کودک متفاوت باشد.