این سؤال که آیا غریزه مادری وجود دارد یا خیر، مدت زمان زیادی است که عنوان میشود. در نهایت قرار است به چه چیزی برسیم؟ یک مادر جوان وقتی برای اولین بار فرزندش را میبیند چه احساسی دارد؟ ما باید به این ماجرا از دید یک نوزاد هم نگاه کنیم، زیرا نقش مهمی در این داستان ایفا میکند ...
نظریه احساسات مادران در دوران بارداری
احساسات مادران در دوران بارداری را به دو دسته تقسیم کردهاند: غریزه و احساس از خودگذشتگی بسیار قوی که بین تمامی حیوانات ماده وجود دارد و غریزه فرهنگی که هیچ ارتباطی با طبیعت ندارد. این نظریه بر این باور است که کودکان در این مورد نقشی منفعل دارند، که البته این مورد کاملا نادرست است! آیا میدانید به محض به دنیا آمدن کودک و حتی از کمی قبل از آن، آنها نوعی استراتژی اغواگر را آغاز میکنند که روی مادر و سایر بزرگسالانی که با آنها در ارتباط هستند به خوبی جواب میدهد؟
چیزهای کوچک زیبا هستند...
نخستیشناسی و زیستجامعهشناسی دررابطه با «جاذبه آهنربایی کودکان» بحثهای زیادی میکنند. کودکان برای همه مردم در سراسر جهان بسیار خواستنی هستند. همگی ما نسبت به تمامی نشانههای کم سن و آسیب پذیر بودن کودکان حساس هستیم: سری بزرگ و گرد، بدن کوچک، چشمان درشت و ... . نه تنها این مورد درباره فرزندان ما صدق میکند، بلکه درباره فرزند حیوانات نیز همینگونه است: آیا به نظر همه بچه گربه، توله سگ، توله خرس، بچه شیر، گوسفند و ببر ستودنی نیستند؟ در بعضی از قبیلههای میمونها، بچه میمونها با پشمهای سیاه، سفید و طلایی بدنیا میآیند تا با بزرگسالان تفاوت داشته باشند. مادهها عاشق این بچهها هستند و وقتی مادران اجازه بغل کردن بچهها را میدهند، برای بغل کردنشان با هم دعوا میکنند!
تپلی بودن، نوزادان را خواستنیتر میکند
زمانیکه مادر و کودک برای اولین بار یکدیگر را میبینند، اتفاقات زیادی بین آنها رخ میدهد. مادر با دقت نوزاد را نگاه میکند و میگوید که او زیباترین کودکی است که تا به حال دیده است. البته قطعا در مقایسه با نوزاد قرمز رنگ هم اتاقی بیمارستان که در کنار تخت او خوابیده است، همینطور هم هست. کودکان زمانیکه بیدار هستند، شکلکهای بسیار بامزهای از خود نشان میدهند. هنوز کمی عجیب هستند، اما خیلی سریع تغییر میکنند. راستی، کودکان در هنگام تولد چه مقدار وزن دارند؟ وقتی به آن فکر میکنید، متوجه میشوید اهمیتی که به وزن نوزاد به هنگام تولد میدهند (اطلاعاتی که بعد از مشخص شدن جنسیت و نام او داده میشود)کمی عجیب به نظر میرسد. مشتاقانه منتظریم فرزندمان کمی وزنش بیشتر شود.فایده این همه چربی که فرزندان ما در ماههای آخر بارداری تولید میکنند چیست؟ دو نظریه در این باره وجود دارد: برای تغذیه مغزشان، که با سرعت خارقالعادهای طی چند ماه اول زندگی رشد میکند و اینکه خیال مادرشان از بابت تپل بودن آنها راحت باشد. انتخاب طبیعی و بقا در دوران قبل از تاریخ و کمی بعد از آن هم بیرحمانه بوده است و کودکی که خیلی لاغر و ضعیف بوده شانس کمتری برای زنده ماندن داشته است. از اینجاست که علاقه ما به نوزادان تپل شکل گرفته است. طبیعت هم با استفاده از این اولویت در انسانها، به تکامل چربیهای زیرپوستی در هفتههای آخر بارداری کمک میکند.
بیشتر بخوانید: تشخیص گرسنگی و سیری نوزاد
غریزه مادری و یا آغاز یک گفتمان
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که نوزادان بهصورت ژنتیکی برای جلب توجه ما برای مراقبت از آنها برنامهریزی شدهاند. آنها از همان زمان تولد سیگنال رد و بدل میکنند. مغز آنها بهاندازهای پیشرفته است که میتوانند از همان مراحل اولیه از والدین خود تقلید کنند و با آنها ارتباط برقرار کنند. نوزادان بهصورت طبیعی به انحنا و حرکات صورت انسان جذب میشوند، بو و صدای مادرشان را که از قبل در داخل رحم آن را میشناسند، تشخیص میدهند. اما برخلاف کودک، مادر برای تشخیص و آشنا شدن با بوی فرزند خود به یک روز زمان و برای تشخیص گریه او از دیگر نوزادان به ۲ روز زمان نیاز دارد. درصورتیکه واقعا چیزی به عنوان «غریزه مادری» وجود داشته باشد، به روابط متقابل پیچیده و خاص موجود میان مادر و نوزاد، مکالمهای حساس با استفاده از سیگنالهای مختلفی که هر دو بهصورت غریزی و ناآگاهانه یاد میگیرند، اشاره خواهد داشت.
پس زمانیکه احساس میکنید نمیتوانید فرزند خود را درک کنید، نگران نشوید. هر تلاشی برای برقراری هر نوع ارتباطی ممکن است در نهایت با شکست مواجه شود و بهخاطر داشته باشید که شما هنوز اول راه هستید، و تا زمانی که موردی به مادر بستگی داشته باشد، کودک بهتر میداند!
بیشتر بخوانید: تفسیر زبان نوزاد
**این مطالب صرفاً جهت افزایش اطلاعات عمومی کاربران است و هرگز جایگزین توصیههای پزشک، انجمنهای علمی و سایر منابع معتبر نمیباشد. ازآنجا که هر مادر و کودک از مادر و کودک دیگر متفاوت است، کلیه آمار و ارقام ارائه شده در این وبسایت میتواند با توصیه پزشک برای هر مادر و کودک متفاوت باشد.