شروع غذاهای جامد به معنی پایان شیردهی نیست

بعد از پایان شش ماهگی، کودک به انرژی بیشتر، بعضی مواد مغذی (مثل آهن، زینک و پروتئین) و بعضی ویتامین‌های مهم نیاز خواهد داشت که شیر مادر به تنهایی قادر به تأمین آن‌ها نیست. ولی این بدان معناست که پایان شش ماهگی پایان تغذیه با شیر مادر است.

اولین قاشق غذایی که به کودک خود می‌دهید یک نقطه عطف و رویدادی مهم و هیجان‌انگیز در تکامل اوست. فرزند شما سفر خود را به دنیای غذاها آغاز کرده است و شما این فرصت ارزشمند را دارید که او را به سمت عادات غذایی سالمی که احتمالاً تمام عمر همراهش خواهند بود، هدایت کنید.

شروع تغذیه تکمیلی به معنای پایان شیردهی نیست. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند شیردهی به کودک را تا تولد دو سالگی و یا حتی بیشتر ادامه دهید تا از دریافت مواد غذایی و آنتی‌بادی‌های تقویت‌کننده سیستم ایمنی توسط او اطمینان حاصل کنید. معرفی غذاهای جامد یک فرآیند تدریجی است و شیر مادر همچنان منبع اصلی تأمین مواد غذایی مورد نیاز کودک شما خواهد بود. آیا این مسئله گیج‌کننده به نظر می‌رسد؟ برای طی کردن این تغییرات از این هشت گام ساده پیروی کنید:

۱.    شیردهی را با توجه به نیاز کودک ادامه بدهید
از پایان ۶ ماهگی تا ۸ ماهگی، کودکان حدود ۷۰% از انرژی و کالری مورد نیازشان را از شیر مادر و تنها ۳۰% آن را از تغذیه تکمیلی دریافت می‌کنند. وقتی تغذیه تکمیلی را برای فرزندتان آغاز می‌کنید ممکن است احساس کنید نسبت به روزهای قبل شیر کمتری می‌خورد و یا به تعداد وعده‌های شیردهی کمتری نیاز دارد. در دوره تغذیه تکمیلی و بخصوص در روزهای اول آن مقدار شیری که کودک شما می‌نوشد کاهش چشمگیری نخواهد داشت،. هر زمان از شبانه روز که کودک شیر خواست به او شیر بدهید. شیر مادر سرشار از آنتی‌بادی‌ها، باکتری‌های پروبیوتیک، پروتئین‌ها و HM-O (الیگوساکاریدهای شیر انسان) است. این چهار ماده شگفت‌انگیز کاری فراتر از صرفا تغذیه برای فرزندتان انجام می‌دهند، آن‌ها به محافظت کودک در برابر عفونت‌ها و ویروس‌ها کمک می‌کنند.

۲.    غذاهایی که سرشار از آهن هستند را انتخاب کنید
مصرف آهن برای رشد و تکامل مغز فرزند شما ضروری است. همانطور که می‌دانید کودک شما با ذخایر آهن متولد می‌شود که می‌تواند در چند ماه ابتدایی از همان ذخایر استفاده کند، اما میزان این ذخایر از حدود شش ماهگی شروع به کاهش می‌کنند از طرفی مقدار آهن موجود در شیر مادر ناچیز است، بنابراین باید غذاهای اولیه سرشار از آهن باشند؛ غذاهایی مثل گوشت پوره شده و غلات غنی‌شده با آهن مخصوص کودکان. اخیراً یک پژوهش با تمرکز بر میزان مصرف آهن توسط بیش از ۱۱۰۰ نوزاد و کودک نوپا انجام شد. در این پژوهش مشخص شد که اصلی‌ترین منبع تامین آهن مورد نیاز این کودکان که بین ۶ تا ۹ ماه سن داشتند، غلات مخصوص کودکان بود.

۳.    غذاهایی با طعم‌های متنوع برای کودک خود در نظر بگیرید
به فرزند خود اجازه بدهید تا با طعم‌های مختلف آشنا شود و آن‌ها را تجربه کند، در ادامه او را با بافت‌های مختلف آشنا کنید. بدین ترتیب وقتی بزرگتر شد نیز از خوردن انواع مختلف غذا لذت می‌برد.

۴.    از بی‌حوصلگی کودک جلوگیری کنید.
در روزهای ابتدایی شروع تغذیه تکمیلی، اگر کودک احساس گرسنگی کرد، ابتدا به او شیر بدهید. در واقع نباید تغذیه کودک با شیر مادر و تغذیه تکمیلی را به عنوان دو چیز مجزا در نظر گرفت. بعضی از مادران هنگامی که کودک گرسنه است ابتدا به او شیر می‌دهند تا کمی از گرسنگی او برطرف شود و بعد سر فرصت به او زمان می‌دهند تا غذا خوردن با قاشق را شروع کند. تا زمانی که کودک نشانه‌های گرسنگی را از خود نشان می‌دهد شیردهی را ادامه دهید.

۵.    به کودک شیر گاو ندهید
کودکان زیر یک سال نباید شیر گاو بنوشند. چراکه شیر گاو مقدار زیادی نمک، پروتئین و کلسیم دارد که این مقدار برای سیستم گوارش در حال رشد کودک مناسب نیست. شیر مادر کماکان بهترین تأمین‌کننده مواد مغذی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی کودک است.

۶.    غذا خوردن را به یک تجربه شاد و سرگرم‌کننده تبدیل کنید
مثل همیشه اجازه بدهید که خود کودک مشخص کند که چه زمانی گرسنه است و چه مقدار می‌خواهد بخورد یا بنوشد. غذا خوردن باید یک تجربه خوشایند و مثبت برای شما و فرزندتان باشد، لذا از هر گونه اجبار بپرهیزید و از این تجربه مشترک لذت ببرید. واکنش‌های فرزندتان وقتی برای اولین بار یک طعم را می‌چشد یا اولین بار که خودش قاشق غذا را وارد دهانش می‌کند، موقعیت‌هایی خاص و به‌یادماندنی هستند. این دوره فرصتی است برای فرزندتان تا با طعم‌های مختلف آشنا شود و بیاموزد که چگونه با استفاده از قاشق غذا بخورد و این تجارب و مهارت‌ها را همه عمر همراه خود داشته باشد.

۷.    نقش‌ها و وظایف خود را به خاطر داشته باشید
هم شما و هم فرزندتان نقش‌های مهمی در دوره تغذیه تکمیلی بر عهده دارید. این شما هستید که باید تصمیم بگیرید چه ماده غذایی را در چه زمانی به فرزند خود بدهید. پس باید غذاهای سالم، سرشار از مواد مغذی و متنوع را انتخاب کنید و به نشانه‌های گرسنگی و سیری کودک خود واکنش مناسب نشان بدهید. نقش کودک شما این است که تصمیم بگیرید که می‌خواهد غذا بخورد یا نه و اگر بله چه مقدار غذا می‌خواهد. اگر هر دوی شما نقش خود را به‌خوبی ایفا کنید، فرزندتان در مسیر یک زندگی سالم با تغذیه سالم قرار خواهد گرفت.

۸.    به سلامتی فرزندتان در آینده کمک کنید
بریجت بکر، کارشناس تغذیه در نستله سوئیس می‌گوید: «بعضی از مادران با شروع دوره تغذیه تکمیلی، شیردهی به فرزند خود را متوقف می‌کنند، چراکه فکر می‌کنند شیردهی به آن‌ها دیگر لازم نیست. این در حالی است که شیر مادر همچنان مهم و لازم است. تحقیقات نشان داده‌اند که کودکانی که در دوران شیرخوارگی از شیر مادر تغذیه کرده‌اند، در دوران نوپایی گرایش بیشتری به سبزیجات و میوه‌ها خواهند داشت و نوشیدنی‌های قندی کمتری می‌نوشند. شیردهی  همچنین روی وزن سالم کودک در دوران خردسالی نیز تأثیر مستقیم دارد. هرآنچه گفته شد دلایلی هستند برای ادامه شیردهی به کودک در دوره‌ای که او تغذیه تکمیلی را شروع کرده و از آن لذت می‌برد.»